TRANS COOKASIAN TOUR: De Ronde van Balkaria.

Met een klimtijdrit op de Elbroes...

Sochi de Russische riviera aan de Zwarte zee had een heel ander gezicht dan zijn Georgisch broertje aan de overkant van het water. Hier werd alles in gereedheid gebracht om in 2014 hier de wereld te ontvangen en vooral aan de wereld te tonen dat Rusland De stad van de toekomst heeft. Hier worden nl. binnen 5 jaar de Olympische winterspelen georganiseerd, en alles wat niet in dit plaatje past, zoals oude sovjetarchitectuur en Flats vol vluchtelingen uit het Abchazie-conflikt moeten wijken voor dit groots opgezet spektakel. Via Rob Hornstras'site (the Sochi Project) kom je hier meer over te weten.
Ik bleef slechts een kleine tijd in de stad omdat mijn Kaukasustour zijn naam niet waardig zou zijn zonder de Elbrus, tevens de hoogste berg van Europa te trotseren. Of eerder heel even onder zijn ontzagelijke grootsheids te bezwijken. Een heus skistation ontsiert enigzins wel zijn ongereptheid, maar dankzij de lift konden we deze reus enigzins comforttabel in het oogwit kijken (lees zijn eeuwige sneeuw).
De berg van 5647 meter groot is gelegen in Kabardino-Balkaria, een deelrepubliek binnen de Russische federatie die hier Kabarden en Balkarden huist. Het is een moeilijk deelbaar territorium daar ze over dezelfde hoofdstad, Nalchik beschikken. In Bylym, enkele Balkardische dorpen van de voeten van de reus verwijderd had ik het geluk, na enig aandringen weliswaar om mijn tentje van een veilig tuin te voorzien, de schilder-grafieker-beeldhouwer Muftar Oezdenof te ontmoetten, binnen de Sovjetunie was zijn kunst onder de rode censuur onderhevig maar had hij een veel grotere bereikbaarheid. Nu is deze censuur weg gevallen maar is het gevangenis gevoel veel groter geworden. Zijn persoonelijke schriftuur is in al die jaren ook gevormd en het is moeilijk deze nu van dag op dag te veranderen, zo zie je dat nieuwe beeldhouwerken op openbare plaatsen nog steeds naar de sovjettijd ruiken. Muftar is Balkard en zijn spreken verwant met de Turkse moedertaal,De Kabarden daarentegen spreken een taal verwant aan de Perzische, beiden zijn het wel Moslims. Deze religie is dan ook de grootse gemene deler van alle Noord-Kaukasische volkeren. Toch zie je hier weinig opzienbarende moslim-architectuur, en zijn het heel nieuwe bouwwerken. De volkeren van de deelrepubliken hebben nog steeds aan de Russen te gehoorzamen en worden aan dagelijkse contole van het politie-apparaat onderworpen en zo aan hun grote onderdrukker herinnerd. Ik heb aan den lijve ondervonden hoe dit op het gemoed inspeelt om zo geviseerd te worden. Vanaf het einde van de tweede wereldoorlog werden velen naar Kazakstan dedeporteerd omdat ze, zo vertellen de Sovjets, gekollaboreerd hadden met de Nazi's. Tussen 1944 en 1956 werden de Balkarden door deze maatregel bijna gehalveerd, tot op vandaag zijn ze slechts met 180 duizend. Muftars'beste vriend was een dichter en woonde in de hoofdstad, Nalchik. De volgende dag was er te Nalchik een herdenking naar aanleiding van de geboortedag van Kjazim Metsiev, de invloedrijkste Balkardische dichter, die ook gedeporteerd was naar Kazakstan maar op enigzins hoge leeftijd daar was overleden.
Pas in 1999 is zijn lichaam overgebracht naar zijn geboorteland en is er een herdenkingsmuseum voor alle slachtoffers van de deportatie gebouwd in het grote park aan de rand van de hoofdstad.
Bloemen werden bij zijn graf neergelegd door mannen met vreemde mutsen en vrouwem met lippenrood. In de avond was er een voorstelling in het muziektheater waar alle grote heren onder de Balkarden, samen met andere grote heren van hun broedervolkeren o.a. Dagestan en Tsjetenie een vertoning gaven als onderdeel van de herdenking, maar eigenlijk weinig met de herdenking van onze dichter zelf te maken had.
Het was eerder een potsierlijke voorstelling van presidenten en afgevaardigden die elkaar het allerbeste toewensten en veel te groots uitgevallen boeketten, fruitmanden en flessen met de lekkerste cognac aan elkaar gaven. In hun speechen bulderden van onderdrukte stemmen van niet erkende volkeren.
Op het podium volgde een opzwepende volksdans als symbool van het verlangen naar hun identiteit.
Als klap op de vuurpijl werd de avond afgesloten in de zaal van een restaurant enkel voor deze grootheden bestemt.
Daar ik in goed gezelschap was van onze dichter mocht ik mee aan tafel schuiven met de grote heren.
Niet anders dan bij de Georgiers werd er menig getoast hier vooral op de vergeten namen van hun volkeren, deze werden zoveel herhaald dat ze op den duur als abstracte holle dozen achterbleven in de vallende nacht en we vooral allemaal dronken werden.